University Survival Guide: Μάρκος Μαρκάκης '16

Απόφοιτοι και απόφοιτες του Anatolia High School μοιράζονται χρήσιμες συμβουλές σχετικά με το πανεπιστήμιο, στο οποίo φοίτησαν και σχετικά με τον πρώτο καιρό προσαρμογής στη νέα, συναρπαστική πραγματικότητα της φοιτητικής ζωής.

Ο Μάρκος Μαρκάκης αποφοίτησε από το Β’ Λύκειο του Anatolia High School το 2016 και από το Princeton University το 2020 έχοντας επιλέξει ως κύριο κλάδο σπουδών το Electrical Engineering και με minor στο Computer Science. Σήμερα βρίσκεται στο δεύτερο έτος του διδακτορικού προγράμματος Electrical Engineering & Computer Science στο Massachusetts Institute of Technology (MIT). Στη διάρκεια των σπουδών του έχει κάνει καλοκαιρινές πρακτικές στην Ernst & Young, στη McKinsey & Company και στην Intel. Στο μέλλον θα ήθελε να εργαστεί στον τομέα της τεχνολογίας, αν και ακόμη δεν έχει αποφασίσει κατά πόσο θα του ταίριαζε τελικά  μία ερευνητική θέση.

Ποια ήταν το αμέσως επόμενο συναίσθημα που ένιωσες – μετά τη χαρά - όταν έλαβες την απάντηση του Πανεπιστημίου που σε δέχτηκε;

Μάλλον αβεβαιότητα. Ήταν η στιγμή που άρχισα να συνειδητοποιώ πόσες πρακτικές πλευρές των σπουδών στο εξωτερικό θα έπρεπε να αντιμετωπίσω στο άμεσο μέλλον, από το να βγάλω βίζα μέχρι το να βάζω πλυντήριο - απέκτησα πολλές κατά λάθος tie-dye μπλούζες το πρώτο εξάμηνο. Στο πλαίσιο του σχολείου, καμιά φορά αντιμετωπίζεις τις αιτήσεις σε πανεπιστήμια σαν ένα είδος μαθητικού διαγωνισμού, όπου το ζητούμενο είναι κυρίως να «πας καλά». Μετά τη θετική απάντηση σιγά-σιγά καταλαβαίνεις ότι όντως θα αλλάξουν πολλά πράγματα στην καθημερινότητά σου ξεκινώντας τις σπουδές σου σε ένα πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Εν τέλει όμως υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που μπορούν να βοηθήσουν με τη μετάβαση (συγγενείς, φίλοι, σύμβουλοι, νέοι φίλοι στο πανεπιστήμιο), και αυτό που μένει είναι μία νέα αίσθηση αυτοπεποίθησης και ανεξαρτησίας.

Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που θα έδινες σε κάποιον που ετοιμάζεται να  εγκατασταθεί στο συγκεκριμένο πανεπιστήμιο;

Να μην το αντιμετωπίσει απλά σαν το επόμενο ακαδημαϊκό σκαλί μετά το Λύκειο, αλλά σαν μία τετραετή ευκαιρία να δοκιμάσει όσο περισσότερα πράγματα γίνεται εντός πανεπιστημίου. Είναι η περίοδος με το μέγιστο εύρος επιλογών και τις ελάχιστες συνέπειες αν κανείς επιλέξει «λάθος». Αν το σκεφτούμε απλά, κάθε έξι μήνες σου δίνεται η ευκαιρία να διαλέξεις εκ νέου με τι θες να ασχοληθείς, και η μόνη πραγματική υποχρέωση είναι να είσαι συνεπής σε αυτή την επιλογή για το επόμενο εξάμηνο.

Σε αντίθεση με το ελληνικό και ευρωπαϊκό σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που δίνουν μεγάλη έμφαση στην τεχνική κατάρτιση, τα πανεπιστήμια στις ΗΠΑ προωθούν τη διεπιστημονικότητα στα προπτυχιακά τους προγράμματα, ενθαρρύνοντας τους φοιτητές να επιλέξουν μαθήματα από πολλά διαφορετικά τμήματα. Είναι βασικό κομμάτι όχι μόνο της εμπειρίας που προσφέρουν, αλλά και της μετέπειτα αξίας του πτυχίου τους – τόσο για τους ίδιους τους απόφοιτους όσο και για τους μελλοντικούς εργοδότες. Ίσως αναγκαστεί κανείς να θυσιάσει λίγες τεχνικές γνώσεις σε σχέση με αντίστοιχες σπουδές σε κάποια άλλη χώρα, έχοντας πάρει λιγότερα μαθήματα στο αντικείμενό του, αλλά αποφοιτώντας θα έχει πολύ πιο ξεκάθαρη εικόνα για το τι του αρέσει και τι όχι.

Είναι άστοχο λοιπόν να συγκριθεί κανείς με συμφοιτητές που (νομίζουν ότι) ήδη ξέρουν το τι θέλουν να κάνουν στο μέλλον και παίρνουν μόνο τα πιο απαιτητικά τεχνικά μαθήματα, και να μην αξιοποιήσει την ευκαιρία να εξερευνήσει τομείς που ακούγονται ενδιαφέροντες.

Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία  που αντιμετώπισες στο πανεπιστήμιό σου ή/και στη συγκεκριμένη πόλη;

Το να βρω ένα υγιές επίπεδο ενασχόλησης με τα ακαδημαϊκά. Στις ΗΠΑ η ιδέα της πλήρους ατομικής ευθύνης είναι σημαντικό κομμάτι του συστήματος αξιών. Στην Ελλάδα συχνά βλέπουμε μόνο τη μία όψη αυτού του νομίσματος, το γεγονός ότι «στην Αμερική αν δουλέψεις σκληρά, θα αναγνωριστούν και θα επιβραβευτούν οι κόποι σου», που σε ένα βαθμό ισχύει. Αν η επιτυχία, όμως, είναι πλήρης συνάρτηση της προσπάθειάς σου, είναι εύκολο να πιστέψεις ότι οι αναπόφευκτες αποτυχίες είναι απλά σημάδι έλλειψης προσπάθειας, και να θεωρήσεις ότι η λύση σε κάθε πρόβλημα είναι απλά να διαβάζεις όλη μέρα, παραμελώντας φίλους, υγεία και άλλες δραστηριότητες. Μου πήρε κάποιο χρόνο να αναγνωρίσω ότι με επηρέαζε αυτή η νοοτροπία και να προσπαθήσω να μην την ακολουθώ.

Τι από αυτά που είχες μάθει στο Σχολείο, σε βοήθησε περισσότερο να ανταπεξέλθεις στις νέες προκλήσεις;

Ειδικά όσον αφορά την πρόκληση που ανέφερα παραπάνω, με βοήθησε το ότι το Κολλέγιο Ανατόλια ήδη προωθούσε το πρότυπο ενός πολύπλευρου ατόμου. Συχνά αναφερόμαστε στα ποικίλα clubs του σχολείου ως κάτι πολύ θετικό, αλλά μία σημαντική λεπτομέρεια που καμιά φορά παραβλέπουμε είναι η προσέγγιση του σχολείου όσον αφορά το πώς οι μαθητές επιλέγουν δραστηριότητες. Φυσικά υπάρχει ενθάρρυνση προς παιδιά με κάποιο ταλέντο να το αναπτύξουν περαιτέρω, αλλά όχι σε βαθμό που να εμποδίζει την εξερεύνηση και που να βάζει τους μαθητές σε «σιλό». Παρότι ήμουν στη θετική κατεύθυνση και πήρα μέρος σε μερικούς διαγωνισμούς, τα clubs που αφιέρωσα την συντριπτική πλειοψηφία του χρόνου μου είχαν να κάνουν με public speaking και μουσική. Φαινομενικά οι τομείς αυτοί ήταν άσχετοι με την ακαδημαϊκή μου κατεύθυνση, αλλά αυτή η προσέγγιση με βοήθησε να συνειδητοποιήσω έγκαιρα ότι δεν «είμαι μόνο η δουλειά μου», βοηθώντας με να αποφύγω αυτή την παγίδα και στο πανεπιστήμιο.

Ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που έψαξες όταν πήγες στο πανεπιστήμιό σου;

Έψαξα τα ίδια clubs με τα οποία είχα ασχοληθεί ενεργά και στο Κολλέγιο Ανατόλια, τον όμιλο MUN και την ομάδα Debate. Προς μεγάλη απογοήτευση του πρωτοετή εαυτού μου, εν τέλει απορρίφθηκα και από τις δύο ομάδες μέσα στον πρώτο μου μήνα στο πανεπιστήμιο. Μακροπρόθεσμα, πάντως, αυτό αποδείχθηκε καλό, γιατί μου έδωσε το χώρο να εμπλακώ σε νέες δραστηριότητες, κάτι που θα ήταν χρονικά αδύνατο ως μέλος αυτών των ομάδων.

Ποιο είναι το καλύτερο μέρος να γνωρίσεις κόσμο μέσα στο πανεπιστήμιο;

Στις αρχές, το καλύτερο μέρος είναι πραγματικά οπουδήποτε, αρκεί να είναι κανείς διατεθειμένος να αφιερώσει χρόνο σε νέες παρέες: ένα γεύμα που κρατάει παραπάνω, μία κοινή εργασία, μία τυχαία έξοδος Τρίτη απόγευμα, κάποια ομιλία. Ίσως κάποια από αυτά φανούν χάσιμο χρόνου όταν προσπαθείς να συνηθίσεις τα νέα μαθήματα, τις νέες συνθήκες διαβίωσης, να λύσεις γραφειοκρατικά θέματα και γενικά να αντιμετωπίσεις και άλλες πλευρές της μετάβασης στο πανεπιστήμιο, αλλά όλες αυτές οι προκλήσεις γίνονται ευκολότερες με παρέα. Σε μεταγενέστερη φάση, το καλύτερο μέρος είναι οι διάφοροι φοιτητικοί οργανισμοί. Το ότι ήδη υπάρχει μία κοινή δραστηριότητα σημαίνει ότι θα έχεις τουλάχιστον ένα κοινό σημείο με τα άτομα που γνωρίζεις.

Τι θα ήθελες να είχες θυμηθεί να πάρεις φεύγοντας από το σπίτι σου αλλά το ξέχασες;

Θα ήθελα να είχα εκδώσει τη διεθνή άδεια οδήγησης (IDP)! Ακόμη και σε πόλεις με σχετικά καλό σύστημα συγκοινωνιών, όπως η Βοστώνη που τώρα βρίσκομαι, το αυτοκίνητο εξακολουθεί να είναι ο κύριος τρόπος μετακίνησης στις ΗΠΑ. Πολλές πολιτείες αναγνωρίζουν το ελληνικό δίπλωμα οδήγησης μόνο αν συνοδεύεται από IDP – διαφορετικά πρέπει κανείς να ξαναπεράσει όλη τη διαδικασία θεωρητικών και πρακτικών εξετάσεων, συχνά συμπεριλαμβανομένων και των μαθημάτων.

Ποια είναι η πληροφορία που θα ήθελες να ξέρεις εξ αρχής, αλλά την έμαθες πολύ αργότερα σχετικά με τη ζωή, τα μαθήματα ή την πόλη που επέλεξες;

Όσο και να φαίνεται καμιά φορά κουραστικό ή υπέρμετρα επιφανειακό με βάση την ακαδημαϊκή νοοτροπία της Ελλάδας, το networking είναι όντως σημαντικό. Φυσικά και ακούγεται «ευγενέστερη» μία πορεία στην οποία βρίσκουμε τι θέλουμε να κάνουμε μετά από μοναχική περισυλλογή, αφιερώνουμε χρόνια δουλειάς για να παράγουμε ένα ποιοτικό αποτέλεσμα, και ο κόσμος αυτόματα αναγνωρίζει την αξία μας και μας επιβραβεύει, αλλά η πραγματικότητα ελαφρώς διαφέρει. Είναι χρήσιμο μάθημα το πόσες ιδέες χρειάστηκε να ξαναανακαλυφθούν, ακόμη και μέσα στον 20^ο αιώνα, γιατί οι αρχικοί συγγραφείς δεν τις «διαφήμισαν» αποτελεσματικά στην επιστημονική κοινότητα (π.χ. ο νόμος του Μπένφορντ, οι συνθήκες ΚΚΤ).

Χωρίς φυσικά να παραμελεί κανείς το διάβασμα και την «πραγματική δουλειά», που είναι αναμφισβήτητα αναγκαία, έχω συνειδητοποιήσει ότι ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει πολύ μεγάλο ρόλο ακόμα και στα πιο τεχνικά πεδία. Μία ουσιαστική προσπάθεια να καλλιεργήσουμε και να αξιοποιήσουμε επαφές με άτομα του πεδίου μας είναι πολύτιμη, τόσο για να βρούμε ένα καλό project, όσο και για να προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα επαγγελματικά – στις αιτήσεις για διδακτορικό, ένα καθαρά ερευνητικό πρόγραμμα, το μεγαλύτερο ίσως βάρος έχουν οι συστατικές επιστολές.