2023 Mediterranean Machine Learning (M2L) summer school & η Ανοιχτή Συζήτηση “AI opportunities in the Mediterranean region”.
Οι προοπτικές της Μεσογείου και η πληθώρα των ευκαιριών που μπορεί να προσφέρει στο παγκόσμιο οικοσύστημα της τεχνολογικής καινοτομίας ήταν το θέμα της συζήτησης που διοργανώθηκε την Πέμπτη 31 Αυγούστου 2023, στο Κολλέγιο Ανατόλια στο πλαίσιο του 2023 Mediterranean Machine Learning (M2L) summer school.
Το θερινό σχολείο πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό AI Education Foundation, με την υποστήριξη της Google DeepMind, του ACT (American College of Thessaloniki), της Aegean Airlines, της Deloitte (Deloitte Competence Center), του Pfizer Center for Digital Innovation (CDI), των εταιριών AISERA και Reply. Οι διαλέξεις και τα μαθήματά του φιλοξενήθηκαν από τις 28 Αυγούστου έως τις 2 Σεπτεμβρίου 2023 στις εγκαταστάσεις του ACT (American College of Thessaloniki), μέλους του Κολλεγίου Ανατόλια, κάνοντας τη Θεσσαλονίκη ένα σημείο συνάντησης και κορυφαίων επιστημόνων και ερευνητών στους τομείς της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Μηχανικής Μάθησης. Το 2023 Mediterranean Machine Learning (M2L) summer school συγκέντρωσε 800 αιτήσεις, εκ των οποίων επιλέχθηκαν με ακαδημαϊκά κριτήρια οι 180 μεταπτυχιακοί και διδακτορικοί φοιτητές, ακαδημαϊκοί και επαγγελματίες από χώρες όπως οι Γερμανία, Ελλάδα, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ινδία, Ιράν, Ισπανία, Ιταλία, Καναδάς, Κίνα, Μαρόκο, Μπαγκλαντές, Νιγηρία, Ολλανδία, Τυνησία, κά.
Στην ανοιχτή συζήτηση πήραν μέρος οι Κωνσταντίνος Κυρανάκης, Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Γερογιάννης, CEO, AEGEAN Airlines, Βασίλειος Βασσάλος, Director of AI, AISERA, Federico Neri, AI Director, Deloitte Italy, Κατερίνα Τζουβάρα, Gen AI Ambassador & Customer Engineer Public Sector, Google Greece, και Θάνος Σταυρόπουλος, Technology & Innovation Senior Manager, Pfizer CDI.
Το πάνελ συντόνισε ο διακεκριμένος ερευνητής Γιάννης Ασσαέλ της Google DeepMind, και μέλος της οργανωτικής επιτροπής η οποία αποτελείται επίσης από τους Andrea Banino, Δημήτρη Κοτζιά, Francesco Romano, Francesco Visin, Martina Zambelli και Nemanja Rakićević.
«Η συμμετοχή τόσων επιστημόνων και ερευνητών που θεωρούνται κορυφαίοι στον τομέα τους, και από τόσες πολλές χώρες, αναδεικνύει τη σημασία της Μεσογείου ως σταυροδρόμι γνώσης και την ανάδυση της Θεσσαλονίκης σε φάρο τεχνολογικής καινοτομίας. Ως επιστήμονες του εξωτερικού είναι χρέος μας να προσφέρουμε στον τόπο μας. Ο στόχος του M2L Summer School δεν είναι μόνο η διάδοση γνώσης και η διερεύνηση των επιστημονικών μας πεδίων, αλλά η ενδυνάμωση και η συνεργασία με τους τοπικούς φορείς με στόχο τον εμπλουτισμό της τεχνογνωσίας στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης στη Μεσόγειο. Η ανταπόκρισή της Ελλάδας ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντική και αποτελεί ισχυρή πηγή έμπνευσης για το μέλλον», ανέφερε ο Γιάννης Ασσαέλ κατά την εισαγωγή του ευχαριστώντας όλους τους υποστηρικτές του Θερινού Σχολείου, εκ μέρους της οργανωτικής επιτροπής.
Ως ιδρυτικό μέλος του M2L, ο Francesco Visin της Google DeepMind δήλωσε ότι «επέλεξα να ξεκινήσω το M2L όταν συνέβαλα σε αντίστοιχες οργανώσεις ως διδάσκων βιώνοντας από πρώτο χέρι την ικανοποίηση των μαθητών, τη συμμετοχή και το ενδιαφέρον τους καθώς ένιωθαν τη μοναδικότητα της ευκαιρίας που τους δινόταν, κάτι που πραγματικά με ενέπνευσε. Ένιωσα ότι έπρεπε να το κάνουμε στην περιοχή που γεννήθηκα, στην περιοχή που νιώθω σπίτι μου, τη Μεσόγειο». Σημείωσε, επίσης, ότι «η διοργάνωση του θερινού σχολείου ήταν μία πραγματική πρόκληση. Ωστόσο ήταν μεγάλη επιβράβευση να βλέπουμε τους συμμετέχοντες να αλληλεπιδρούν και να αναπτύσσουν σχέσεις που τους αλλάζουν τη ζωή».
Επιπλέον, ως επίσης ιδρυτικό μέλος, ο Francesco Romano της Google DeepMind ανέφερε ότι «είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικό να βλέπεις τους συμμετέχοντες να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και να είναι τόσο πρόθυμοι να συμμετέχουν στον επιστημονικό διάλογο. Αισθανόμαστε ότι είναι η πιο όμορφη επιβράβευση όλης της προσπάθειάς μας για την οργάνωση».
«Το M2L χαρακτηρίζεται από ένα εξαιρετικό επίπεδο ομιλητών. Είμαστε χαρούμενοι που προσφέραμε δωρεάν αυτήν την ευκαιρία σε φοιτητές και φοιτήτριες της Μεσογείου και από άλλες χώρες, καθώς παρακολούθησαν διαλέξεις από τους καλύτερους καθηγητές και ειδικούς στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Εφοδιασμένοι με ένα δυνατό πανεπιστημιακό υπόβαθρο οι φοιτητές εκτίθενται στην πιο σημαντική πλευρά της μάθησης, που καλλιεργεί την πρωτοβουλία και οδηγεί στα πρώτα βήματα της ερευνητικής διαδικασίας. Έχουν, επίσης, την ευκαιρία να εμπνευστούν από συνομηλίκους τους και να θέσουν τη θεωρία σε εφαρμογή. Τέλος, καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη, είναι ένας κλάδος με εξαιρετικά ραγδαίες εξελίξεις, σίγουρα ενστερνίζεται τη φιλοσοφία της δια βίου μάθησης. Αυτός είναι και ένας λόγος για τον οποίο θέλουμε να διοργανώνουμε δράσεις, όπως αυτή, κάνοντας διαθέσιμο το εκπαιδευτικό υλικό στην υπόλοιπη κοινότητα», συμπλήρωσε ο Δημήτρης Κοτζιάς της Google.
Εκ μέρους του ACT (American College of Thessaloniki), μέλους του Κολλεγίου Ανατόλια, το οποίο φιλοξένησε και υποστήριξε το θερινό σχολείο M2L, ο Πρόεδρος του Κολλεγίου Ανατόλια, Πάνος Βλάχος τόνισε ότι «η παρουσία στη Θεσσαλονίκη τόσων πολλών επιστημόνων και ερευνητών στα πεδία της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Μηχανικής Μάθησης είναι απόδειξη ότι η πόλη εξελίσσεται σε ένα πραγματικό διεθνές Κέντρο Καινοτομίας. Η Τεχνητή Νοημοσύνη και η Μηχανική Μάθηση μπορούν να φέρουν ζωτικές, θετικές αλλαγές στη ζωή μας και στο μέλλον μας. Πιστεύω ότι εκδηλώσεις στις οποίες συζητούνται οι τεχνολογικές, οικονομικές, κοινωνικές και ηθικές διαστάσεις της τεχνολογικής εξέλιξης είναι εξαιρετικά σημαντικές».
Οι ομιλητές του πάνελ
Ο Σεπτέμβριος του 2023 είναι το σημείο εκκίνησης για την ψηφιοποίηση του Εθνικού Κτηματολογίου, που αφορά στα αρχεία 390 υποθηκοφυλακείων της χώρας (περίπου 600.000.000 σελίδες), όπως ανέφερε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνος Κυρανάκης, κατά τη διάρκεια της ανοιχτής συζήτησης. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια, ενώ ο κ. Κυρανάκης αναφέρθηκε και στη νέα πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης, τη σύσταση Εθνικού Συμβουλίου για τη χάραξη της εθνικής στρατηγικής για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων και ερευνητών. «Σε δύο χρόνια δεν θα υπάρχουν εταιρίες που δεν θα χρησιμοποιούν Τεχνητή Νοημοσύνη» σημείωσε και υποστήριξε ότι η εξοικείωση με τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις πρέπει να ξεκινήσει από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ανάγκη επιμόρφωσης έχουν και «οι νομοθέτες μας ώστε να μπορούν να κατανοούν την Τεχνητή Νοημοσύνη ώστε οι νόμοι μας να γίνουν πιο tech friendly». Ο υφυπουργός προσέθεσε ότι η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα στην εισαγωγή νέων τεχνολογιών, στην ψηφιοποίηση και ανάπτυξη του οικοσυστήματος καινοτομίας, ωστόσο η προσπάθεια χρειάζεται επιτάχυνση καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται με εκθετικούς ρυθμούς. Ο κ. Κυρανάκης αναφέρθηκε και στην ανάγκη περαιτέρω εμπλουτισμού και αξιοποίησης της ψηφιακής πύλης του Ελληνικού Κράτους, «gov.gr», ώστε οι πολίτες να ενημερώνονται καλύτερα για το νομοθετικό έργο, τα δικαιώματα και τις ευθύνες τους, αλλά και στην ανάγκη να αξιοποιηθεί η ΤΝ στην Ελλάδα σε τομείς όπως η πρόληψη των πυρκαγιών και η υγεία.
Ο Δημήτρης Γερογιάννης, CEO της AEGEAN Airlines, επισήμανε ότι η τεχνολογία και ειδικότερα η εφαρμογή προηγμένων μεθόδων βελτιστοποίησης, προβλέψεων και τεχνητής μάθησης, τεχνολογιών που εξελίσσονται μεταξύ άλλων κάτω από το γενικότερο όρο Τεχνητή Νοημοσύνη, πράγματι μας παρέχουν εξαιρετικές δυνατότητες για ακόμη μεγαλύτερη αναβάθμιση της ταξιδιωτικής εμπειρίας και βελτίωση της επιχειρησιακής λειτουργίας συνολικά των αερομεταφορών. «Ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ανθρώπινη νοημοσύνη είναι αυτή που μπορεί να κάνει την τεχνολογία εργαλείο παραγωγικό σε κάθε έκφανση της οικονομικής δραστηριότητας και μοχλό βελτίωσης της ποιότητας ζωής. Όπως έχει συμβεί σε κάθε κύμα τεχνολογικής και επιστημονικής εξέλιξης η ανθρώπινη νοημοσύνη είναι αυτή πού οδηγεί όχι μόνο την ανάπτυξη της τεχνολογίας αλλά και την δημιουργία του συνολικού πλαισίου για τη διασφάλιση της σωστής εφαρμογής της προς όφελος όλων. Γι’ αυτό και εμείς στην AEGEAN ταυτόχρονα με τις επενδύσεις μας σε νέα αεροσκάφη, στην τεχνική μας βάση και συνολικά σε τεχνολογίες που βελτιώνουν τη λειτουργία μας και αυξάνουν την ανταγωνιστικότητα μας, αφουγκραζόμαστε τις συνεχώς εξελισσόμενες ανάγκες των επιβατών μας και επενδύουμε στις δεξιότητες των ανθρώπων μας και στην τεχνολογική τους κατάρτιση για να μπορούμε να ανταποκριθούμε, μέσω των προϊόντων και των υπηρεσιών μας, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο σε αυτές» σημείωσε ο κος Γερογιάννης.
Τις ευκαιρίες τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας που προσφέρει η περιοχή της Μεσογείου τόνισε ο Federico Neri, AI Director, Deloitte Italy, καθώς και τον ρόλο που έχει η Τεχνητή Νοημοσύνη στην ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων απαραίτητων στη διαχείριση κειμένων, αλλά και στην αναγνώριση συναισθημάτων όπως η ειρωνεία κι ο σαρκασμός στον γραπτό λόγο. «Η Τεχνητή Νοημοσύνη, είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο που επιτρέπει τη διαχείριση μεγάλου όγκου πληροφοριών και κειμένων, που δεν ήταν υπό άλλες συνθήκες εφικτό». Το συγκεκριμένο κέντρο της Deloitte, μέσω των τεχνολογικών εργαλείων που εφαρμόζει, διαχειρίζεται 100 γλώσσες, επιτελώντας ένα τεράστιο όγκο δουλειάς, με αποτέλεσμα να αυξήσει το προσωπικό του κατά 30%. Ο AI Director της Deloitte Italy δήλωσε αισιόδοξος για τις εξελίξεις στην ΤΝ και περιέγραψε τη Μεσόγειο ως τόπο συνάντησης και όσμωσης που έχει όλες τις προοπτικές να δημιουργήσει καινοτομία. «Αυτή τη στιγμή η ΤΝ βρίσκεται στην κορυφή του ενδιαφέροντος και της επιστημονικής έρευνας. Για όλους εμάς τους επιστήμονες που ασχολούμαστε με αυτόν τον τομέα, είναι ένα όνειρο».
Ο Βασίλειος Βασσάλος, Director of AI, AISERA, που εξειδικεύεται σε εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης για επιχειρήσεις, ανακοίνωσε ότι το γραφείο της εταιρίας στην Ελλάδα αναμένεται να διπλασιάσει τους 50 εργαζόμενους του μέσα στους επόμενους 18 μήνες. Η AISERA ιδρύθηκε πριν από επτά χρόνια στο Palo Alto της Καλιφόρνια ως start-up και σήμερα διατηρεί γραφεία στην Ελλάδα, τον Καναδά και την Ινδία με 270 συνολικά εργαζόμενους. Το γραφείο στην Ελλάδα ήταν το πρώτο που άνοιξε στην Ευρώπη και εστιάζει στους τομείς των Dialogue Systems, Knowledge Management και Foundational Models. «Υπάρχει πολύ ταλέντο στη Μεσόγειο και οι επενδύσεις στην περιοχή θα συνεχιστούν και θα αυξηθούν» τόνισε ο κ. Βασσάλος. «Πρέπει να ενισχύσουμε το ελληνικό οικοσύστημα των τεχνολογικών startups, να επενδύσουμε ακόμη περισσότερο στο Deep Tech (Βαθιά Τεχνολογία), και οι μικρές ελληνικές επιχειρήσεις να μπορέσουν να αντλήσουν χρηματοδοτήσεις». Υποστήριξε ότι το Ελληνικό Δημόσιο πρέπει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στη χάραξη και εφαρμογή πολιτικών και να αξιοποιήσει ανθρώπινο δυναμικό με τεχνολογικό υπόβαθρο. «Η νομοθετική διαδικασία δεν πρέπει να λαμβάνει μόνο τη νομική διάσταση, αλλά και τις ανάγκες της κοινωνίας, κάτι που δεν παρατηρείται μόνο στην Ελλάδα αλλά αποτελεί γενικευμένο φαινόμενο σε πολλές χώρες».
Η Κατερίνα Τζουβάρα, Gen AI Ambassador & Customer Engineer Public Sector, Google Greece, υπογράμμισε πως «η Τεχνητή Νοημοσύνη βρίσκεται στο DNA της Google» και μίλησε για τις εφαρμογές και υπηρεσίες Τεχνητής Νοημοσύνης που προσφέρει η εταιρεία σε επιχειρήσεις, μέσα από το Google Cloud. Επιπλέον, η Google παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα, πρακτική καθοδήγηση και τεχνική υποστήριξη σε startups που σχεδιάζουν εργαλεία cloud, εφοδιάζοντας επιλεγμένες εταιρείες με Cloud Credits. Η κ. Τζουβάρα δήλωσε αισιόδοξη για την ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης. «Χάρη σε αυτή, έχουμε ήδη εισέλθει στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση και έχουμε τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε θετικό αντίκτυπο σε όφελος της κοινωνίας».
Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι παρούσα σε όλες τις δραστηριότητες του διεθνούς Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας της Pfizer, επεσήμανε ο Θάνος Σταυρόπουλος, Technology & Innovation Senior Manager του Pfizer Center for Digital Innovation (CDI). Ο κος Σταυρόπουλος μίλησε για το open innovation και την προτεραιότητα του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας να αναπτύσσει αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες με το οικοσύστημα της καινοτομίας. Οι προοπτικές ανάπτυξης των τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης στην περιοχή της Μεσογείου είναι σημαντικές, τόνισε ενώ επεσήμανε την ανάγκη να διασυνδεθεί η εκπαίδευση με τον επιχειρηματικό χώρο, όπως με την ενίσχυση των industrial PhDs.
Federico Neri, AI Director, Deloitte Italy, Βασίλειος Βασσάλος, Director of AI, AISERA, Θάνος Σταυρόπουλος, Technology & Innovation Senior Manager, Pfizer CDI, Κατερίνα Τζουβάρα, Gen AI Ambassador & Customer Engineer Public Sector, Google Greece, Δρ Πάνος Βλάχος, Πρόεδρος Κολλεγίου, Δημήτρης Γερογιάννης, CEO, AEGEAN, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Γιάννης Ασσαέλ, ερευνητής της Google DeepMind, και μέλος της οργανωτικής επιτροπής του 2023 Mediterranean Machine Learning (M2L) summer school.