teAch 2018 - Ο εκπαιδευτικός του 21ου αιώνα: Tο επόμενο βήμα
Ανοιχτή συζήτηση στο πλαίσιο του 7ου Εκπαιδευτικού Συμποσίου «teAch» του Κολλεγίου Ανατόλια
Το Κολλέγιο Ανατόλια διοργανώνει ενημερωτική εκδήλωση για εκπαιδευτικούς και των τριών βαθμίδων με θέμα «Ο εκπαιδευτικός του 21ου αιώνα: το επόμενο βήμα».
Οι κεντρικοί ομιλητές θα περιγράψουν τον ρόλο του εκπαιδευτικού στα σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης και θα συζητήσουν θέματα που αφορούν τη διαδικασία μάθησης εντός και εκτός σχολικής τάξης: Τι θα αλλάξει στην εκπαίδευση τα επόμενα χρόνια; Πώς διαφέρει ο σημερινός μαθητής και η σημερινή τάξη; Ποιες προσαρμογές πρέπει να γίνουν στη σχολική τάξη, ώστε να ανταποκριθούμε σε αυτές τις αλλαγές; Οι προσαρμογές μπορεί να αναφέρονται στην ανάγκη για διαφοροποιημένη διδασκαλία, χρήση τεχνολογικών/ψηφιακών μέσων, αλλαγή των διδακτικών/μαθησιακών μοντέλων, κ.λπ.
Η εκδήλωση πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Τμήματος Πληροφορικής της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΑΠΘ και του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, και έχει τεθεί υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης.
1η Θεματική – αλλάζοντας τη μαθησιακή εμπειρία
Κατά τη διάρκεια της 1η Θεματικής θα συζητηθούν τα παρακάτω ερωτήματα:
- Πώς αυξάνουμε το ενδιαφέρον και ενισχύουμε τα κίνητρα για μάθηση;
- Πώς βοηθούμε στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, δηλαδή στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων και των στάσεων;
- Ποια χαρακτηριστικά είναι διαχρονικά και απαιτούνται πάντα από έναν καλό δάσκαλο;
- Τελικά, τι θεωρείται αποτελεσματική μαθησιακή εμπειρία, εντός ή και εκτός τάξης, και ποια είναι τα χαρακτηριστικά της;
Ο καλός σχεδιασμός, η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, ο ουσιαστικός διάλογος, η συνεχής αξιολόγηση της εφαρμογής καινοτόμων διδακτικών προσεγγίσεων και η υποστήριξη όλων των μελών φαίνεται να είναι «εκ των ων ουκ άνευ».
2η Θεματική – κατανοώντας τα φαινόμενα του ψηφιακού κόσμου
Η απόλυτη ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην καθημερινότητα (Παγκόσμιος Ιστός, κινητές συσκευές, συνεχής δια-δικτύωση, κλπ) έχει αλλάξει όχι μόνο την καθημερινότητα, αλλά και την εκπαίδευση, την επιχειρηματικότητα, και έχει επηρεάσει πρακτικές σε κάθε τομέα. Σε έναν ψηφιακά εξαρτημένο κόσμο, είναι σημαντικό να αποτιμηθεί τι μπορεί να αξιοποιηθεί από τη γνώση που παράγεται στον συνεχώς εξελισσόμενο Παγκόσμιο Ιστό προσφέροντας, παράλληλα, τα κατάλληλα εργαλεία στους επιστήμονες, στους εκπαιδευτικούς, και στη νέα γενιά. Αυτό θα συμβάλει στην αξιοποίηση της πολύτιμης «σοφίας του πλήθους» αλλά και να καταστούν σαφή φαινόμενα όπως ο διαδικτυακός εκφοβισμός εφήβων, η ψευδής ειδησιογραφία κ.ά. ώστε η εκπαιδευτική διαδικασία να ανοίξει ορίζοντες κατανόησης κινδύνων και προκλήσεων.
Στόχος της ημερίδας είναι να γίνει ένας ανοιχτός διάλογος για τις συνέπειες των αλλαγών των τελευταίων χρόνων σε ό,τι αφορά ένα σύγχρονο σχολείο, για τον ρόλο των εκπαιδευτικών και τη συμβολή τους στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης που απαιτείται από τους πολίτες του 21ου αιώνα.
Η ημερίδα έχει διεπιστημονικό χαρακτήρα, καθώς συμμετέχουν επιστήμονες διαφορετικών ειδικοτήτων. Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, φοιτητές, γονείς και στο ευρύτερο κοινό, σε μια προσπάθεια σφαιρικής ενημέρωσης γύρω από πολυάριθμα ζητήματα που αφορούν στη μάθηση και τη διδασκαλία: π.χ. η ουσιαστική μάθηση, η καινοτόμος μάθηση, η μάθηση πέρα από τη σχολική τάξη, τα χαρακτηριστικά των καλών δασκάλων, οι δεξιότητες και οι στάσεις που απαιτούνται στον 21ο αιώνα κατά τον οποίο η διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης θα επιφέρει πρωτόγνωρες αλλαγές, οι ανοιχτές πλατφόρμες μάθησης, η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και διάφορα άλλα συναφή θέματα.
Oμιλήτριες
Αθηνά Βακάλη, Διευθύντρια Εργαστηρίου Επιστήμης Δεδομένων και Ιστού, Τμήμα Πληροφορικής, ΑΠΘ
Τερέζα Γιακουμάτου, βραβευμένη φιλόλογος, Επιμορφώτρια του προγράμματος "Οδύσσεια"
Μαρία Ευθυμίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Άννα Σπύρτου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Τη συζήτηση συντονίζει ο Θοδωρής Φιλάρετος, Αντιπρόεδρος Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Κολλεγίου Ανατόλια.
Λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να δηλώσουν εγκαίρως τη συμμετοχή μέχρι τις 27 Απριλίου 2018.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε και στη Δρ. Χάιδω Σαμαρά στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Σύντομα βιογραφικά των ομιλητριών
Η Αθηνά Βακάλη είναι Καθηγήτρια, Αντιπρόεδρος του Τμήματος, και Διευθύντρια του Εργαστηρίου Επιστήμης Δεδομένων και Ιστού, στο Τμήμα Πληροφορικής της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Η διδακτορική της διατριβή στο ΑΠΘ και οι μεταπτυχιακές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο Purdue των ΗΠΑ αφορούν στην επιστήμη των υπολογιστών και το βασικό της πτυχίο είναι από το Μαθηματικό Τμήμα του ΑΠΘ. Η ερευνητική της δραστηριότητα και η εξειδίκευση της αφορούν σε θέματα ανάλυσης δεδομένων από τα κοινωνικά δίκτυα, τις έξυπνες πόλεις, και τα πληροφοριακά συστήματα του Παγκόσμιου Ιστού. Έχει περισσότερες από 150 δημοσιεύσεις σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια της ερευνητικής της περιοχής και έχει λάβει διακρίσεις τόσο για το επιστημονικό όσο και για το εκπαιδευτικό της έργο ειδικά με δράσεις συμβουλευτικής ομάδων φοιτητών. Έχει διατελέσει πρόεδρος σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια, είναι μέλος συντακτικών επιστημονικών περιοδικών κι έχει διατελέσει μέλος ευρωπαϊκών και διεθνών συμβουλευτικών επιτροπών για θέματα τεχνολογιών του Παγκόσμιου Ιστού και του Διαδικτύου.
Η Τερέζα Γιακουμάτου είναι φιλόλογος, η οποία επιλέχθηκε ως μία από τις πρώτες πέντε επιμορφώτριες του προγράμματος "Οδύσσεια" αναλαμβάνοντας την επιμόρφωση των φιλολόγων σε νησιά των Κυκλάδων. Εργάστηκε στη μέση εκπαίδευση ως φιλόλογος-επιμορφώτρια των Νέων Τεχνολογιών και σήμερα είναι υπεύθυνη πολιτιστικών θεμάτων της Δ/νσης ΔΕ Δ’ Αθήνας. Σχεδίασε και στη συνέχεια διηύθυνε την Εκπαιδευτική Πύλη του Υπουργείου Παιδείας. Είναι συγγραφέας των βιβλίων "Διαδίκτυο και διδασκαλία", (Κέδρος, 2001) και "Calendarium Interneticum" (Πατάκης, 2004). Συντηρεί τον ηλεκτρονικό κόμβο εκπαιδευτικού περιεχομένου www.netschoolbook.gr ο οποίος το 2003 απέσπασε το βραβείο Mobius στην κατηγορία της εκπαίδευσης. Αρθρογραφεί συστηματικά στην terracomputerata.sch.gr ενώ πειραματίζεται και με τα social media.
Η Μαρία Ευθυμίου σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Ολοκλήρωσε τους κύκλους των Μεταπτυχιακών της Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, στο Παρίσι. Έχει διδαχθεί επτά ξένες γλώσσες. Διδάσκει Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 1981. Τη τελευταία δεκαετία προσέφερε δωρεάν σε δεκάδες χιλιάδες ακροατές, σε καθημερινή βάση, σε όλη την Ελλάδα, εσπερινά μαθήματα Παγκόσµιας και Ελληνικής Ιστορίας. Έχει συγγράψει τρία βιβλία Ιστορίας καθώς και περί τα 70 άρθρα και συµβολές σε επιστηµονικά συνέδρια και περιοδικά Ιστορίας. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε Επιτροπές Ιστορίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το έτος 2013 τιµήθηκε µε το "Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστηµιακής Διδασκαλίας εις µνήµην Β. Ξανθόπουλου - Στ. Πνευµατικού". Κατά τη δεκαετία 2006 -2017, δίδαξε στο ευρύ κοινό, στην περιφέρεια Αττικής και στην Ελλάδα, κύκλους Παγκόσμιας και Ελληνικής Ιστορίας. Τα συγκεκριμένα μαθήματα παρακολούθησαν, συνολικά, περισσότερα από 50.000 άτομα.
Η Άννα Σπύρτου είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Το γνωστικό αντικείμενο που υπηρετεί είναι η «Φυσική και η Διδακτική της». Το ερευνητικό της έργο αναπτύσσεται σε τέσσερις τομείς: στην εισαγωγή της Νανοτεχνολογίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση, στην ανάπτυξη Διδακτικών-Μαθησιακών Ακολουθιών, στην Παιδαγωγική Γνώση Περιεχομένου των εκπαιδευτικών και στην ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού στις Φυσικές Επιστήμες. Είναι συγγραφέας του βιβλίου «Διερευνώντας τα Μυστικά του Νανόκοσμου» από τις εκδόσεις Gutenberg.
Σύντομες περιγραφές ομιλιών
Τερέζα Γιακουμάτου
Από τον Ντα Βίντσι στο Matrix
Τα επόμενα χρόνια θα δούμε σαρωτικές αλλαγές στην κοινωνία οι οποίες δεν πρόκειται να αφήσουν ανεπηρέαστη την εκπαίδευση. Η εποχή της τεχνητής νοημοσύνης έρχεται "φορτωμένη" με υποσχέσεις, προκλήσεις και κινδύνους. Η διεπαφή του ανθρώπινου εγκεφάλου με την τεχνολογία θα γίνει ενδεχομένως πολύ πιο άμεση και το όριο που διαχωρίζει το πού ξεκινά ο άνθρωπος και πού αρχίζει η μηχανή πιο δυσδιάκριτο. Η βιοτεχνολογία υπόσχεται να αναβαθμίσει το σώμα αλλά και το μυαλό μας. Το ανθρώπινο είδος θα αντιμετωπίσει τεράστιες προσκλήσεις. Δεν μπορούμε να συμμετέχουμε στην κοινωνία του μέλλοντος χωρίς να γνωρίζουμε πώς λειτουργεί η τεχνολογία. Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το πλήθος των ηθικών διλημμάτων που θα θέσει η πρόοδος της τεχνολογίας αν δεν έχουμε εξοπλιστεί κατάλληλα. Λέγεται συχνά πως η τέχνη είναι το τελευταίο μας και αποκλειστικά ανθρώπινο καταφύγιο. Αν οι τεχνολογίες του 21ου αιώνα αντιστρέψουν την ανθρωπιστική επανάσταση θα χρειαστεί να πάρουμε κάποιες σοβαρές αποφάσεις.Σήμερα οι ανθρωπιστικές επιστήμες δεν μπορούν να ασκούνται ερήμην των θετικών επιστημών και των επιτευγμάτων της έρευνας. Αλλά και η πρόκληση των επιστημών σήμερα είναι η αναζήτηση της ενότητας της γνώσης, η υπέρβαση του κατακερματισμού και της αποσπασματικότητας. Η σύνθεση.Αυτό που έχει λεχθεί ότι “επιστήμη χωριζομένη αρετής πανουργία εστί” ισχύει κατεξοχήν σήμερα. Επιστήμη χωρίς αξίες δεν είναι απλώς άχρηστη. Είναι επικίνδυνη.
Μαρία Ευθυμίου
Δρόμοι αποτελεσματικής διδασκαλίας
Ο δάσκαλος διδάσκει με τον λόγο, τη ματιά, την αύρα, τη στάση του κορμιού, την ενέργειά του, το ήθος του. Με την αγάπη και τη διαίσθηση. Το να επιχειρεί κανείς να οργανώσει, στις λεπτομέρειές της, τη διδασκαλία είναι σαν να επιθυμεί να κωδικοποιήσει τις μυριάδες αποχρώσεις του έρωτα -κάτι ανέφικτο, μάταιο και αλυσιτελές. Η διδασκαλία ή είναι έρωτας ή δεν είναι καθόλου. Εξ αυτού, προϋποθέτει έρωτα για τη ζωή, τον κόσμο, τον άλλον, τον εαυτό σου. Πράγματα που τα κατακτάς με την ενδο- και ετερο- σκόπηση σε μια σιωπηλή, συνεχή διαδικασία παρατήρησης στον χρόνο και τις εμπειρίες που αυτός φέρει. Όχι από το power point.
Αθηνά Βακάλη
Κοινωνικός ιστός: σύγχρονο περισκόπιο γνώσης και κινδύνων
Ο Κοινωνικός Ιστός (social Web) έχει επιφέρει δραστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής της νέας γενιάς και η νέα πραγματικότητα έχει δραστικά αλλάξει τη συμπεριφορά, τη συγκέντρωση, και τη νοοτροπία των μαθητών. Η ομιλία αφορά στις δυνατότητες εντοπισμού φαινομένων που αναδύονται στον Κοινωνικό Ιστό και έχουν άμεση επίδραση τόσο στους μαθητές όσο και στους εκπαιδευτικούς. Είναι σημαντικό να αναδειχθεί η δυνατότητα των κοινωνικών μέσων καθώς συμβάλλουν στο να είναι η γνώση μεταδοτική, να εξελίσσεται και να παράγεται συνεργατικά (wisdom of the crowd) αλλά και στο να καταγραφεί ένα σύνολο ψηφιακών κοινωνικών φαινομένων που έχουν σημαντική επιρροή στα νέα παιδιά, ειδικά όταν φαινόμενα όπως ο ψηφιακός εκφοβισμός και η δημοσιοποίηση ψευδών αναρτήσεων προσβάλλουν ατομικές και ομαδικές συμπεριφορές.
Άννα Σπύρτου
Νανοεκπαίδευση προ των πυλών: ένα διεπιστημονικό περιεχόμενο για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης
Η διάλεξη θα επικεντρωθεί στο ερώτημα: τι είδους πολίτες θέλουμε τον 21ο αιώνα; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό θα αναζητηθεί σε ένα διεπιστημονικό διερευνητικό πλαίσιο μάθησης στο οποίο συνδέονται λειτουργικά οι Φυσικές Επιστήμες, η Τεχνολογία, η Μηχανική, η Τέχνη και τα Μαθηματικά (STEAM). Η Νανοτεχνολογία, ένα καινοτομικό διεπιστημονικό περιεχόμενο θα αναλυθεί ως παράδειγμα για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Το συγκεκριμένο ερώτημα πρόκειται να συνδυαστεί με τα μαθησιακά αποτελέσματα που αποσκοπούμε να πετύχουμε στην εκπαίδευση των Φυσικών Επιστημών στον 21ο αιώνα.
