Παρουσίαση της ποιητικής συλλογής "Notions" του Βασίλη Χριστάκη ’91

Η ποίηση αποτελεί μία δύσκολη και γοητευτική περιπλάνηση στον κόσμο των λέξεων και των νοημάτων. Είναι μία άσκηση λιτότητας και απλότητας που αποκτά δύναμη από την πράξη της αφαίρεσης. Σε αυτήν την άσκηση αποφάσισε να επιδοθεί και ο Βασίλης Χριστάκης, απόφοιτος της τάξης του 1991.

Η συλλογή του «Notions» κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Καπόν» ως ένας τρόπος αποτύπωσης εικόνων και σκέψεων, εκεί στο ηλικιακό κατώφλι των 40· μία ματιά στο παρελθόν· μία ανάσα προτού συνεχίσουμε τον δρόμο μας. Και αυτή η ανάσα έγινε ένα ολοκληρωμένο έργο τέχνης που υπερβαίνει τα συνήθη εκδοτικά δεδομένα με τη συμβολή και τη γραφιστική προσέγγιση της Άντιας Αγγελίδου, και την τυπογραφική αρτιότητα του Χρήστου Γούσιου, επίσης αποφοίτου του σχολείου (τάξη του ’90).Ο τρόπος της ποίησης δεν αποτελεί έκπληξη για όσους γνωρίζουν τον Βασίλη. Ο ίδιος μας εξηγεί το γιατί και το πώς της έκδοσης με αφορμή την παρουσίαση της συλλογής του στη Θεσσαλονίκη, στο βιβλιοπωλείο «Κωνσταντινίδη», την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2019, στις 7:30 μ.μ. 

Γιατί « Notions»;

H λέξη αυτή συμπεριλαμβάνει όλες αυτές τις σκέψεις, εικόνες και βιωματικές διεργασίες, που, καθώς μεγαλώνουμε, συσσωρεύονται μέσα μας και δημιουργούν ένα φίλτρο με το οποίο βλέπουμε τον κόσμο.

Γιατί με ποίηση;

Το να εκφράζεσαι όσο πιο λιτά γίνεται, και οι στίχοι το απαιτούν αυτό, είναι μια άσκηση αυτή καθαυτή. Πρέπει να συμπυκνώσεις αυτό που θέλεις να εκφράσεις σε λίγες μόνο λέξεις, κάθε μια από τις οποίες έχει το ειδικό της βάρος. Και να πετάξεις το περιττό ή το επιπλέον. Έχει μια γοητεία η διαδικασία.

Γιατί στα αγγλικά;

Όταν προσπάθησα στα ελληνικά, πάντα έβγαινε σαν κάτι που είχε γράψει ένας από τους γνωστούς Έλληνες ποιητές. Στα αγγλικά ήταν πιο εύκολο κι αυθόρμητο, μπορούσα να γράψω με το δικό μου τρόπο, χωρίς να μοιάζει σε κάτι που έχουμε ήδη διαβάσει.

Γιατί με ομοιοκαταληξία;

Για την πειθαρχία που αυτή απαιτεί. Κάποια δεν έχουν, τα περισσότερα όμως ναι. Είναι λίγο «παλιό» ως στυλ, αλλά μου δίνει το απαραίτητο καλούπι για να μην πλατειάζω. Και μου αρέσει η αίσθηση του ρυθμού που δίνει στοn λόγο, νομίζω βοηθά τη ροή της ανάγνωσης.

Τι διδαχθήκατε γράφοντας;

Το να μην ταλαιπωρώ τις λέξεις. Αν δε θέλουν να μπουν σ ’ένα ποίημα, να τις αφήνω ήσυχες. Και να ψάχνω μια άλλη. Επίσης, να μην προσπαθώ να πω κάτι που δεν είναι εκεί, μόνο γιατί πρέπει. Μόνο ό,τι βγαίνει πηγαία, ή με μια ελαφρά επεξεργασία, να καταγράφεται.

Πώς επιλέξατε τις λέξεις σας;

Από τα συναισθήματα και τις εικόνες που προκαλούν. Από το πόσο βοηθούν τη ροή. Από το πόσο με εκφράζουν. Κάποιες είναι υπερβολικές ή δυσπρόσιτες. Αλλά νομίζω ταιριάζουν στο σημείο που βρίσκονται γιατί δίνουν την κατάλληλη χροιά.

Πώς βγήκατε; Πιο ώριμος, πιο νέος;

Αλαφρωμένος. Σα να άφησα κάτι πλέον πίσω μου, προϊόν αναγνώσεων και σκέψεων ετών. Και βγαίνοντας στο φως, ειδικά όταν δημοσιεύονται, «ξορκίζονται» οι έννοιες, παύουν να βαραίνουν τόσο. Ίσως γιατί τις μοιράζεσαι.

Ποιον ποιητή ή ποιήτρια αγαπάτε;

Tον Σεφέρη, τον Eλύτη, τον Καβάφη, όπως όλοι οι Έλληνες. Και τον Frost, τον Yeats και την Edna St. Vincent-Millay.

Τι προσέθεσε η δουλειά της Άντιας Αγγελίδου και του Χρήστου Γούσιου;

Χωρίς την Άντια αυτό το έργο δε θα υπήρχε. Η Άντια με παρότρυνε αρχικά να προχωρήσουμε, έκανε αισθητικά υπέροχες σχεδιαστικές επιλογές, ιδίως με τα ανάγλυφα σε δυο σημεία της συλλογής και το λιτό και κομψό NOTIONS στο εξώφυλλο.  Ο Χρήστος πρόσεξε πάρα πολύ την παραγωγή, με την τυπογραφική μαεστρία και επιμέλεια που μόνο αυτός έχει. Ήμουν πάρα πολύ τυχερός που έγινε αυτή η συλλογή με δύο σπουδαίους ανθρώπους και εξαιρετικούς επαγγελματίες. Κι η αμέριστη συνδρομή και συμπαράσταση της κας Ραχήλ Καπόν και του εκδοτικού οίκου ΚΑΠΟΝ ήταν καταλυτική για την πραγματοποίηση της έκδοσης.

 Αφιερώσατε ποιήματα στους καθηγητές του Κολλεγίου Ανατόλια.

Οι δάσκαλοι μου Γιάννης Ατζακάς και Χρήστος Πλούσιος με καθόρισαν στο πώς βλέπω τη λογοτεχνία. Τους ευχαριστώ για τα πολλά που μου έμαθαν από την καρδιά μου. Χωρίς αυτούς θα ήμουν κάποιος άλλος. Το ποίημα Teachers αφιερώνεται σε αυτούς καθώς και στον εκλιπόντα μεγάλο Chris Markham.

 Τι σας χάρισαν οι παλιοί φίλοι και πώς ωφεληθήκατε από τους καθηγητές σας; 

Όπως έγραφε κι ο Καβάφης, η συναναστροφή με τους φίλους και καθηγητές στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο μετά, μου έδωσε το ωραίο ταξίδι. Τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες, τους πρωτοϊδωμένους λιμένες και τις πόλεις τις Αιγυπτιακές.