Συνέντευξη: Ελπίδα Ρουκά '95

Μιλήσαμε με την Ελπίδα Ρουκά, απόφοιτο του Anatolia High School της τάξης του ‘95. Η Ελπίδα σπούδασε στο Columbia College, από όπου πήρε το πτυχίο της στις Πολιτικές Επιστήμες & Σπουδές στην Ανατολική Ασία/Κίνα και συνέχισε στο Πρόγραμμα Οικονομικής & Πολιτικής Ανάπτυξης & Μελέτες στη Ρωσία/Κεντρική Ασία, στο School of International and Public Affairs/Harriman Institute στη Νέα Υόρκη. H Ελπίδα, από το 2014, διετέλεσε επικεφαλής προσωπικού στον πρώην Ειδικό Απεσταλμένο της Συρίας, ενώ, από το  2019, ανήκει στην ομάδα διαμεσολάβησης και εκτελεί χρέη συμβούλου στον Ειδικό Απεσταλμένο του ΟΗΕ, με ιδιαίτερη έμφαση στο ρόλο της Ρωσίας όσον αφορά τη Συρία. Παράλληλα, το καλοκαίρι του 2019 ηγήθηκε του γραφείου του Ειδικού Απεσταλμένου στη Δαμασκό. Τα προηγούμενα χρόνια βρέθηκε στην Ιερουσαλήμ, όπου ήταν επικεφαλής στην πολιτική ομάδα για τον Ειδικό Συντονιστή των Ηνωμένων Εθνών για την Ειρηνευτική Διαδικασία στη Μέση Ανατολή. Έχει εργαστεί για τα Ηνωμένα Έθνη για περίπου 20 χρόνια και υπήρξε κύριος πολιτικός σύμβουλος για τις ειδικές αποστολές του ΟΗΕ στο Ιράκ (2007-2009) και στο Αφγανιστάν (2010-2012), όπου ασχολήθηκε με θέματα διευκόλυνσης της ειρήνης και με τις πολιτικές διαδικασίες, καθώς και με την προώθηση του περιφερειακού διαλόγου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ βοήθησε και στη δημιουργία του πλαισίου ενόψει της εκλογικής προετοιμασίας.  Παλαιότερα κατείχε θέσεις στο Αρχηγείο των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, όπως στο πρόγραμμα που εποπτεύει την πώληση του ιρακινού πετρελαίου και την παροχή βοήθειας στο Ιράκ, στο Τμήμα Ειρηνευτικών Επιχειρήσεων, καθώς και στο Γραφείο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών υπό τη διοίκηση του Kofi Annan και, στη συνέχεια, του Ban Ki-moon.   

Για μένα το Κολλέγιο Ανατόλια είναι ένα αναπόσπαστο μέρος των διαμορφωτικών μου χρόνων, της ταυτότητάς μου, της πρώιμης αίσθησης του ανήκειν.

Η καλύτερη ανάμνηση που έχω από το σχολείο είναι…

ένα  Σαββατοκύριακο στο Πήλιο που πραγματοποίησε μόνο το δικό μας τμήμα μας από όλη τη Β’ Λυκείου - μια «προεπισκόπηση» της πενταήμερης.  Αν και είχαμε συνοδούς καθηγητές, μερικοί από εμάς νιώθαμε ότι είμαστε συνετά «επαναστατικοί» και ζήσαμε τις δικές μας μέρες “Bohemian Rhapsody/Rebel Yell”  ή καλύτερα «Ο Βασιλιάς της Σκόνης» (Ξύλινα Σπαθιά). 

Ο αγαπημένος μου καθηγητή ή καθηγήτρια ήταν…

μία πλειάδα  φιλολόγων, μαθηματικών, φυσικών  και καθηγητών Αγγλικών, οι οποίοι μου  έδωσαν το έναυσμα να διερευνήσω  τους ορίζοντες που ανοίγονταν μπροστά μου, αλλά το σημαντικότερο, είχαν την ικανότητα να εντοπίσουν στοιχεία σε εμένα που εγώ η ίδια θα χρειαζόμουν πολλά χρόνια να  αναγνωρίσω.  Άξιο αναφοράς, δε, το γεγονός ότι μας αντιμετώπιζαν ως ισότιμους.

Οφείλω να αναφέρω τον Αναστάσιο Ναούμ, που κατάφερε να με μεταμορφώσει σε μία  ανήσυχη στοχάστρια/σκεπτικίστρια  και σε ένα σύγχρονο χαρακτήρα του μιούζικαλ Hamilton, προς την αναζήτηση της «ζωής, ελευθερίας και επιδίωξη της ευτυχίας» (χαρακτηριστικοί στίχοι του μιούζικαλ) -αν και πάντα με μια γεύση ελληνικού δράματος(!)-με γνώμονα να λέμε την αλήθεια στην εξουσία. Με έκανε να διερωτηθώ για  το συμβατικό αλλά και το σύγχρονο,  θέτοντας σε όλους μας την πρόκληση να διαμορφώσουμε  μια προσωπική  άποψη,  διεκδικώντας την ατομικότητά μας και βάζοντας την προσωπική μας πινελιά.  Είχε επίσης μία καυστική, αλλά ταυτόχρονα εύστοχη, αίσθηση του χιούμορ - θα μπορούσες να σαρκάζεσαι μαζί του μέχρι τελικής πτώσεως.

Μία από τις αγαπημένες μου στιγμές,  την περίοδο που όλοι ζούσαμε τους ρυθμούς του Bregovic - σε μία εποχή όπου το να ακούς τις νότες της ελληνικής παράδοσης ή ρεμπέτικες μπαλάντες  δεν αποτελούσε για έναν έφηβο ρετρό επιλογή, αλλά μπορούσε να οδηγήσει και σε κριτική από τους συνομήλικους - μας προσκόμισε μία κασέτα από την ορχήστρα της Φλώρινας: «Ακούγεται οικείο;» ρώτησε με ένα μειδίαμα. Θα μου άρεσε πολύ ο ενήλικας εαυτός μου να  συνομιλούσε μαζί του τώρα.

Το αγαπημένο μου σημείο στο campus ήταν…

ο πλάτανος (αν και δεν είμαι σίγουρη τι δέντρο ήταν πραγματικά), τοποθετημένος σε στρατηγική θέση  να κοιτάζει τη σχολική καντίνα, όπως και άλλα ομαδικά στέκια,  επίσης τοποθετημένα κάτω από τα παράθυρα του Λυκείου -ένας  μικρόκοσμος, ένα μικρό κοινωνικό πείραμα.  Δεν μπορώ επίσης να μην αναφέρω τα σκαλοπάτια που βλέπουν στο γήπεδο του ποδοσφαίρου, όπου συχνά ξέφευγα  με τις σκέψεις μου και την εφηβική αγωνία. Πολύ “Breakfast Club” κατάσταση.

Το Κολλέγιο Ανατόλια με βοήθησε…

να συνειδητοποιήσω το γεγονός ότι όλοι διψάμε για επικοινωνία και  συντροφικότητα και ότι το να γνωρίζεις την καταγωγή σου, σεβόμενος τις ρίζες σου, και πάραυτα να θέλεις να χαράξεις τη δική σου διαφορετική πορεία πέραν της αναμενόμενης, δεν είναι απόλυτα αντιφατικές παροτρύνσεις. Με έκανε επίσης ακούσια να σκεφτώ την έννοια της «κληρονομιάς» και το «ποιος μπορεί να αφηγηθεί την ιστορία σου» - άλλος ένα αγαπημένος μουσικός στίχος του Χάμιλτον.

Τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την ταυτότητα των αποφοίτων του Κολλεγίου Ανατόλια είναι…

η τόλμη, η διεκδίκηση της ελευθερίας, η ευελιξία και το να είναι κανείς πολυμήχανος (όπως ο Οδυσσέας του Ομήρου), ανθεκτικός και ευλαβικά ασεβής … τουλάχιστον αυτοί με τους οποίους μεγάλωσα.

Για μένα το Κολλέγιο Ανατόλια είναι… 

ένα αναπόσπαστο μέρος των διαμορφωτικών μου χρόνων, της ταυτότητάς μου, της πρώιμης αίσθησης του ανήκειν. Η πρώτη δοκιμασία της συναισθηματικής μου νοημοσύνης, η ανακάλυψη και η απώλεια μιας εποχής αθωότητας, σημείο αναφοράς, τόσο καταφύγιο όσο και προεπισκόπηση των κινδύνων που έπονται.

Το καλύτερο κομμάτι της δουλειάς μου είναι…  

οι ανθρώπινες (δια)συνδέσεις, η θεμελίωση  και διατήρηση καλών σχέσεων με  πολιτικές πλευρές μεταξύ των οποίων υποβόσκει βαθιά δυσπιστία.  Η ικανότητα να εκτιμάς μια κατάσταση μέσα από το πρίσμα των αντιμαχόμενων κομμάτων και των αθώων πολιτών, καταρρίπτοντας  την ιδέα ότι οποιοσδήποτε έχει το μονοπώλιο της αλήθειας σε μέρη όπου ο κανόνας είναι η απόρριψη του ενός από τον άλλο και αντίστροφα.  Τέλος, η ολοένα και πιο σπάνια ήρεμη ικανοποίηση ότι μπορείς να επηρεάσεις την αλλαγή με τρόπους που συχνά δεν ανιχνεύονται με γυμνό μάτι, αρκεί να μην αφήνεις τις αξίες και τις αρχές να ξεπεραστούν από τη θλιβερή πραγματικότητα.   Καθόλου εύκολο επίτευγμα!

Θεωρώ σημαντική στιγμή στην επαγγελματική μου διαδρομή… 

την ενασχόληση στη Συρία. Για μένα, το Ιράκ με σημάδεψε μεταφορικά και κυριολεκτικά με περισσότερους από έναν τρόπους (η ουλή στο δεξί μου χέρι από τρομοκρατική επίθεση εξακολουθεί να μου το θυμίζει). Το Αφγανιστάν μού έδειξε μια κοφτερή αιχμή σε μια παλιά γεωπολιτική αντιπαλότητα. Η Ιερουσαλήμ με  άφησε πικραμένη, αλλά όχι σοφότερη. Και η Συρία έκανε όλα τα παραπάνω με ταχύτητα. Η διπλωματία και οι πολιτικές διαπραγματεύσεις στη Συρία είναι ανελέητες. Για ένα δευτερόλεπτο γύρω στο 2016 έμοιαζε να υπάρχει πιθανότητα διεθνούς κατανόησης για διευθέτηση στη Συρία. Όντας τότε Αρχηγός Επιτελείου του Ειδικού Απεσταλμένου του ΟΗΕ για τη Συρία, είχα μια θέση στην πρώτη γραμμή των διαπραγματεύσεων, ως υπεύθυνη της «επιμέλειας» του διαλόγου μεταξύ των ΗΠΑ και Ρωσίας κάτω από την ομπρέλα ενός κέντρου λειτουργίας των Ηνωμένων Εθνών για την παύση των εχθροπραξιών μέχρι τη διάλυσή του.  Στη Συρία βρέθηκα εκτεθειμένη στο καλύτερο και στο χειρότερο πρόσωπο της ανθρωπότητας, μπλεγμένη στην ατέρμονη ένταση μεταξύ δικαιοσύνης και ειρήνης.

Στο μέλλον θέλω να καταφέρω να…  

μεταφέρω όλες μου τις εμπειρίες με απώτερο στόχο να μάθουν οι άλλοι από τους αγώνες μου, τον πόνο μου, να δημιουργήσω τη δική μου κληρονομιά, να επηρεάσω την αλλαγή  και να συνεχίσω αυτό το μονοπάτι της διαμεσολάβησης στην υπηρεσία «των λαών» (UN Charter), ως φωνή των άφωνων, γιατί ο πόλεμος δεν είναι ποτέ αναπόφευκτος, αλλά ούτε και η ειρήνη.  Χρειάζεται και αυτή το δικό της αγώνα!  Αν και δεν ξεκίνησε με αυτόν τον τρόπο, αυτό αποτελεί για μένα πλέον αποστολή και όχι απλά ένα «Δον Κιχωτισμό»  που κυνηγά ανεμόμυλους.

Διαβάστε περισσότερες συνεντεύξεις και νέα και ενημερωθείτε για τις δράσεις του Γραφείου Αποφοίτων του Κολλεγίου Ανατόλια στο anatolia.edu.gr/alumni.